W momencie dokonania transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości, konieczne jest opłacenie podatku względem organów administracji publicznej. Podatek od czynności cywilnoprawnych PCC, wprowadzony od 2001 roku, obowiązuje niektóre transakcje w obrocie gospodarczym. Dowiedz się, kiedy konieczne jest jego uiszczenie, jaka jest stawka podatku PCC oraz w jaki sposób należy go zapłacić.
PCC, czyli podatek od zakupu nieruchomości
Podatek od czynności cywilnoprawnych jest uregulowany w Ustawie z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych. Art. 1 ust. 1 pkt 1 określa, jakich czynności cywilnoprawnych dotyczy:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
- umowy pożyczki, pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
- umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów
- i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
- umowy dożywocia,
- umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
- ustanowienia hipoteki,
- ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
- umowy depozytu nieprawidłowego,
- umowy spółki.
Dodatkowo, obowiązkiem podatkowym objęte są również zmiany tych umów, o ile powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Brane są również pod uwagę orzeczenia sądów oraz ugody wywołujące takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne.
Wymienione czynności cywilnoprawne podlegają opodatkowaniu, jeśli ich przedmiotem są:
- rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskie,
- rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku zmiany umowy będzie ona podlegać opodatkowaniu, o ile przynajmniej jedna z rzeczy stanowiących przedmiot zamiany będzie znajdowała się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub jedno z praw majątkowych będzie wykonywane na jej terytorium.
Kto jest zobowiązany do zapłaty PCC?
Zastanawiasz się, kto jest zobowiązany do zapłaty PCC? Są to osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące stronami czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. W zależności od rodzaju umowy cywilnoprawnej, podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych będzie:
- umowa sprzedaży nieruchomości – podatek jest zobowiązany zapłacić kupujący,
- umowa zamiany – obie strony czynności cywilnoprawnych,
- umowa darowizny – zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych jest obdarowany,
- umowa dożywocia – podatek opłaca nabywca własności nieruchomości,
- umowa o dział spadku lub o zniesienie współwłasności – podatek opłacić musi podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności,
- ustanowienie odpłatnego użytkowania – użytkownik lub nabywający prawo służebności,
- umowa pożyczki i umowa depozytu nieprawidłowego – podatek powinien być uiszczony przez biorącego pożyczkę lub przechowawcę,
- ustanowienie hipoteki – podatek obowiązuje składającego oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki,
- umowa spółki cywilnej – wspólnicy, a przy pozostałych umowach spółki – podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych jest spółka.
Jak zapłacić podatek PCC?
W przypadku pojawienia się zobowiązania do zapłaty PCC konieczne jest złożenie deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych. Należy go złożyć bez wezwania organu podatkowego do Urzędu Skarbowego, obliczając oraz wpłacając należny podatek. Na dokonanie tych czynności przysługuje 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy czynności cywilnoprawne dokonane są w formie aktu notarialnego. Podatnik nie ma obowiązku składania deklaracji oraz opłaty podatku do Urzędu skarbowego – płatności dokonuje się bezpośrednio u notariusza.
Odpowiednią deklaracją do złożenia w Urzędzie Skarbowym jest deklaracja PCC-3, którą należy wydrukować, wypełnić i zanieść do właściwego Urzędu. Można również złożyć ją za pomocą systemu e-Deklaracje, podpisując kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub danymi autoryzującymi.
Stawki podatku od czynności cywilnoprawnych
Stawka podatku PCC jest uregulowana w art. 7 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych jest uzależniona od rodzaju umowy cywilnoprawnej. W przypadku podatku o zakupu nieruchomości będzie to umowa sprzedaży nieruchomości. W zależności od rodzaju umowy, stawka podatku PCC wynosi:
- umowa sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
- umowa sprzedaży innych praw majątkowych – 1%,
- umowa zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
- umowa zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych – 1%,
- umowa ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, odpłatnej służebności – 1%,
- umowa pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%,
- ustanowienie hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących – od kwoty zabezpieczonej wierzytelności – 0,1%,
- ustanowienie hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej – 19 zł,
- umowa spółki – 0,5%.
